کشف انفجاری بزرگ تر از طریق شیری در پنج قلوی استفان توسط جیمز وب
ما دیجیتال: به گزارش ما دیجیتال، تلسکوپ فضایی جیمز وب موفق به مشاهده یک موج ضربه ای عظیم و یک کهکشان کوتوله کوچک در پنج قلوی استفان شده است.
به گزارش ما دیجیتال به نقل از ایسنا و به نقل از ناسا، یک انفجار صوتی چندین برابر بزرگ تر از کهکشان راه شیری که با سرعت ۱.۸ میلیون مایل بر ساعت از پنج قلوی استفان درحال عبور است، توسط تلسکوپ فضایی جیمز وب ناسا رصد شده است.
اخترشناسان با بهره گیری از تلسکوپ ALMA و تلسکوپ فضایی جیمز وب یک کارخانه بازیافت گاز هیدروژن مولکولی گرم و سرد را در پنج قلوی استفان کشف کرده اند که باعث اتفاقات مرموزی شده است.
این امواج مهیب در اثر برخورد بین کهکشان های پنج قلوی استفان و یک کهکشان مزاحم بوجود آمده و فرآیندهای عجیبی را در محیط بین کهکشانی، یعنی ابرهای ضعیفی از پلاسمای هیدروژن داغ که در فضای بین کهکشان ها وجود دارد، رقم زده است.
رصدهای جدیدی که با جیمز وب و ALMA انجام شده است، دید خوبی از کهکشان مزاحم NGC ۷۳۱۸b در اختیار اخترشناسان قرار می دهد که با سرعت حدود ۱.۸ میلیون مایل در ساعت(تقریباً ۸۰۰ کیلومتر در ثانیه) با خشونت وارد این گروه از کهکشان ها شده است. قابل ذکر است که چنین سرعتی برای سفر از زمین به ماه و بازگشت باردیگر در کمتر از ۱۵ دقیقه کافی است.
این تهاجم خشونت آمیز به پنج قلوی استفان، یک موج ضربه ای چندین برابر بزرگ تر از کهکشان راه شیری به وجود می آورد که در پلاسمای بین ستاره ای موج می زند و یک «کارخانه بازیافت» برای گاز هیدروژن مولکولی گرم و سرد بین این پنج کهکشان راه اندازی می نماید.
علاوه بر این، ستاره شناسان یک ابر گازی غول پیکر را یافته اند که از هم جدا می شود و یک مِه کم چگال از گاز گرم را تشکیل می دهد. این رصدها همینطور دنباله ای از گاز گرم را نشان داده است که از برخورد دو ابر و حتی تشکیل یک کهکشان جدید شکل می گیرد.
کشف این پدیده ها می تواند به دانشمندان کمک نماید تا درک بهتری از چگونگی تاثیر تلاطم بر محیط بین کهکشانی و چگونگی تاثیر برخوردها بر شکل گیری ستارگان و تکامل کهکشان ها به صورت کلی داشته باشند.
فیلیپ اپلتون، اخترشناس ارشد این پروژه می گوید: همانطور که این مهاجم به داخل گروه کهکشان های استفان برخورد می کند، با یک جریان گاز قدیمی برخورد می کند که احتمالا در اثر تعامل قبلی بین دو کهکشان دیگر بوجود آمده است و باعث ایجاد یک موج ضربه ای غول پیکر می شود.
وی ادامه داد: هنگامی که موج ضربه ای از این جریان ناهموار عبور می کند، یک لایه خنک کننده بسیار متلاطم یا ناپایدار به وجود می آورد و در مناطق تحت تاثیر این فعالیت خشونت آمیز است که شاهد ساختارهای غیرمنتظره و بازیافت گاز هیدروژن مولکولی هستیم. این مهم می باشد، چونکه هیدروژن مولکولی ماده خامی را تشکیل می دهد که در نهایت امکان دارد ستاره ها را تشکیل دهد، ازاین رو درک سرنوشت آن به ما اطلاعات بیشتری در مورد تکامل پنج قلوی استفان و به صورت کلی کهکشان ها خواهد داد.
پنج کهکشان استفان که در فاصله ۲۷۰ میلیون سال نوری از زمین در صورت فلکی اسب بزرگ قرار دارد، از کهکشان های NGC ۷۳۱۷، NGC ۷۳۱۸a، NGC ۷۳۱۸b، NGC ۷۳۱۹ و NGC ۷۳۲۰ تشکیل شده است. ثابت شده است که این پنج کهکشان لابراتوار ایده آلی برای مطالعه برهم کنش های کهکشانی، همچون برخوردهای خشونت آمیز و چگونگی تاثیر این فعل و انفعالات بر محیط شان هستند.
اما پنج قلوی استفان با دیگر مکانهای برخورد کهکشانی متفاوت می باشد، چونکه این ادغام ها معمولا سبب ستاره زایی می شوند، چیزی که در این پنج کهکشان رخ نمی دهد. در عوض، تلاطم این برخوردهای کهکشانی در پنج قلوی استفان در محیط بین کهکشانی احساس می شود، جایی که مواد خام کافی برای آغاز تولد ستاره ها وجود ندارد.
ازاین رو چیزی که پنج قلوی استفان را بسیار منحصر به فرد می کند، اینست که برخورد کهکشان ها معمولا سبب انفجار ستاره زایی می شود، اما جایی که این فعالیت خشونت آمیز درحال وقوع است، شکل گیری ستاره کم است و دانشمندان هنوز در مورد علت آن متحیر هستند.
منطقه ای در مرکز این موج ضربه ای که «میدان ۶»(Field ۶) نامیده می شود، یک ابر غول پیکر از مولکول های سرد را نشان داده است که از هم جدا شده اند و به دُم بلندی از هیدروژن مولکولی گرم کشیده شده اند و به صورت مکرر از راه همین حالت ها بازیافت می شوند.
اپلتون می گوید: آنچه می بینیم متلاشی شدن یک ابر غول پیکر از مولکول های سرد در گاز فوق داغ است و جالب اینجاست که گاز از ضربه جان سالم به در نمی برد، بلکه فقط در حالت های سرد و گرم می چرخد. ما هنوز این چرخه ها را به صورت کامل درک نکرده ایم، اما می دانیم که گاز درحال بازیافت است، چونکه طول دُم بیشتر از زمانی است که طول می کشد تا ابرهایی که از آنها ساخته شده است، نابود شوند.
اخترشناسان در مرکز، یعنی تصویر «میدان ۵»، دو ابر گاز سرد را شناسایی نمودند که توسط جریانی از گاز هیدروژن مولکولی گرم به هم متصل شده اند که مشخصه آن برخوردی با سرعت بالا است که از پوشش گاز گرم اطراف تغذیه می کند.
منطقه سوم که «میدان ۴» نام دارد هم محیطی باثبات تر و کمتر متلاطم را نشان داده است که در آن گاز هیدروژن فروپاشیده و چیزی که دانشمندان براین باورند که یک کهکشان کوتوله کوچک است، شکل گرفته است.
پیر گیلارد، پژوهشگر موسسه اخترفیزیک و یکی از پژوهشگران این پروژه می گوید: در «میدان ۴»، احتمالا ابرهای بزرگی از گاز متراکم که از قبل وجود داشتند، به سبب ضربه ناپایدار شده و برای تشکیل ستاره های جدید همانطور که ما انتظار داریم، فروپاشیده اند.
وی ادامه داد: موج ضربه ای در محیط بین کهکشانی پنج قلوی استفان گاز مولکولی سرد را به اندازه ای که ما در کهکشان راه شیری خود داریم، تشکیل داده است و با این وجود، ستاره ها را با سرعتی بسیار آهسته تر از حد انتظار تشکیل می دهد.
پژوهشگران می گویند، درک این که چرا این ماده عقیم است، یک چالش واقعی برای نظریه پردازان است و برای درک نقش سطوح بالای تلاطم و اختلاط موثر بین گاز سرد و گرم، به پژوهش های بیشتری نیاز است.
اپلتون و گروهش با بهره گیری از این فرصت و استفاده از تلسکوپ ALMA که یک تداخل سنج نجومی متشکل از ۶۶ تلسکوپ رادیویی در منطقه صحرای آتاکاما در شمال شیلی است، روی سه منطقه کلیدی در پنج قلوی استفان بزرگنمایی کردند. این مشاهدات به اخترشناسان اجازه داد تا نخستین تصویر واضح از نحوه حرکت و شکل گیری مداوم گاز هیدروژن ایجاد کنند.
جو پسکه، مدیر برنامه ALMA در بنیاد ملی علوم ایالات متحده اظهار داشت: قدرت ALMA در این رصدها آشکار است و به ستاره شناسان بینش جدید و درک بهتری از فرآیندهای ناشناخته قبلی عرضه می دهد.
منبع: ما دیجیتال
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب