رئیس پژوهشگاه فضای مجازی:
ایران دیجیتال چگونه در دولت آینده محقق خواهد شد
رییس پژوهشگاه فضای مجازی با اعلان اینکه به سبب نوع مواجهه وزارت ارتباطات، فضای مجازی دستمایه نزاع های سیاسی قرار گرفته است، به نکاتی برای چگونگی تحقق ایران دیجیتال توسط دولت آینده اشاره نمود
به گزارش ما دیجیتال به نقل از مهر، عبدالحسین کلانتری امروز در گردهمایی اصحاب علوم انسانی و فرهنگی انقلاب اسلامی که با موضوع «حکمرانی فرهنگ در دولت آینده» برگزار شد، به موضوع حکمرانی فرهنگ در عصر فضای مجازی پرداخت و گفت: با گذشت نزدیک به یک دهه از توجه عمیق و دقیق و دوران ساز رهبری به فضای مجازی و تمهید نهادی ایشان و تأسیس شورای عالی فضای مجازی، هنوز فهم روشن و اجماع نظری مناسبی، حتی در بین مسئولان کشور از فضای مجازی و ابعاد و مؤلفه های آن وجود ندارد. به همین علت است که کل فضای مجازی عموماً به شبکه های اجتماعی و پیام رسانها تقلیل داده می شود. وی افزود: اما قسمت عظیم این کوه یخی که یک اکوسیستم و نظم اجتماعی اقتصادی جدیدی را صورت بندی می کند و هویت و استقلال و حاکمیت ملی را به چالش می کشد، در حاشیه قرار می گیرد و یا از دستورکار خارج می شود. پس ارتقا فهم و اجماع نظری و اتخاذ نگاهی تمدنی، همانطور که رهبری هم بارها متذکر شدند برای دولت آینده بسیار مهمست تا بتواند ایران دیجیتال و هوشمند را بسازد.لزوم تغییر نگاه های تک رشته ای به فضای مجازیکلانتری اظهار داشت: درست است که فهم مهندسی و فنی از فضای مجازی و پیچیدگی های آن کافی نبوده و خسارات زیادی را برای کشور به همراه داشته است، اما فهم عالمان اجتماعی و انسانی نیز بدون در نظر گرفتن ابعاد فنی فضای مجازی که بسیار از حیث ایدئولوژیک نیز حامله و ارزشی هستند، کم فایده است. پس باید از این نگاه های تک رشته ای فراتر رفت و همزمان ابعاد فنی، اجتماعی، اقتصادی، امنیتی، ژئوپلتیک و سایر ابعاد را نیز در تحلیل فضای مجازی و سیاستگذاری و مدیریت آن لحاظ کرد. این نگاه باید بتواند ترکیب بعدی شورای عالی فضای مجازی و لایه های مدیریتی و کارشناسی آنرا نیز گرفتار تغییر جدی کند. رییس پژوهشگاه فضای مجازی با اشاره به ضعف نهادهای علمی و پژوهشی دانشگاهی و حوزوی در پیدایی این وضعیت، گفت: بدیهی است که پلت فرم ها سهم اصلی در شکل دهی به فرهنگ، به خصوص فرهنگ عمومی دارند، بنا بر این حتی در لیبرال ترین کشورها نیز آنرا تنظیم و مسئولیت پذیر می کنند. مسئولیت و وظایف وزارت فاوا در مدیریت ترافیک کشور و تامین استقلال کشور نیز از این حیث دارای اهمیت است. پس باید با تصویب سند استراتژیک فضای مجازی کشور و طراحی مدل حکمرانی این فضا با فرماندهی واحد و متمرکز و با تقسیم کار دقیق و نظارت سفت و سخت این مسیر را طی کرد. همه اینها مستلزم نگاه ملی و تمدنی همه قوا، به خصوص دولت و رییس آن به موضوع است.فضای مجازی دستمایه نزاع های سیاسی قرار گرفته استاین دانشیار دانشگاه تهران با اعلان اینکه مسئله اساسی این است که موضوع مهم فضای مجازی که اثرگذاری تمدنی آن یقیناً کمتر از انقلاب صنعتی نیست و آینده کشور را در مقیاس ملی و بین المللی رغم می زند، دستمایه نزاع های سیاسی بسیار پایین و داخلی قرار گرفته است، اظهار داشت: بخش مهمی از این نزاع ها ناشی از نوع مواجهه وزارت ارتباطات بعنوان پیشانی دولت با این مساله است. وی افزود: پس باید موضوعات در رابطه با این فضا (نظیر شبکه ملی اطلاعات، پیام رسانها و …) را در سطح ملی و معطوف به آینده کشور مدیریت کرد و آنرا از سطح کشمکش های سیاسی داخلی و یا از حد یک وزارتخانه فراتر برد و با تقویت توان تنظیم گری، رصد و نظارت فضای مجازی به اقدامات و کنش های راهبردی مبادرت ورزید. چونکه گویا دولت توان و جرأت کنش راهبردی در این عرصه را از دست داده است. بگفته کلانتری اگر در هر حوزه ای جوان گرایی یک شعار و تعارف باشد، در اکوسیستم فضای مجازی جوان گرایی یک ضرورت و اجبار تاریخی غیرقابل انکار است. چونکه تقریباً فقط نسل جوان است که ظرایف و اقتضائات و تبعات این فضا را می شناسد و وجدان می کند و می تواند در آن کنشگری کند و مؤثر باشد. پس دولت جدید مجبور است که در این عرصه، که از قضا پیشران تحول در ایران است، جوان گرایی کند.تقسیم کار دستگاهها در زمینه محتوای فضای مجازی شفاف نیستکلانتری افزود: مدیریت و حکمرانی مناسب فضای مجازی علاوه بر اجماع و ارتقای ادراک نظری و پرهیز از منازعات سیاسی خرد و جناحی، مستلزم تقسیم کار نهادی دقیق میان نهادها و دستگاه های دولتی و حاکمیتی و نظارت دقیق و سفت و سخت بر حسن عملکرد آنها است. بعنوان مثال هنوز تقسیم کار میان دستگاهها در بحث محتوا کاملاً شفاف نیست (مثل موضوع صوت و تصویر فراگیر) و دستگاه های مختلف بیش از این که دغدغه وظایف خودرا داشته باشند، به حوزه دیگر بازیگران ورود پیدا می کنند. وی افزود: بعلاوه خیلی از مصوبات شورای عالی فضای مجازی و ابلاغیه های مرکز ملی فضای مجازی به سبب فقدان ضمانت اجرا، معطل می مانند؛ مصوبات مربوط به فعالیت پیام رسانهای خارجی و یا شبکه ملی اطلاعات از این جمله است. بدیهی است که سهم دولت در تحقق و یا عدم تحقق این هدف در قیاس با سایر قوا بی بدیل است. پس دولت باید گام هایی جدی در راه تقسیم کار ملی و نظارت دقیق بر این تقسیم کار بردارد. رییس پژوهشگاه فضای مجازی اظهار داشت: تقسیم کار ذکر شده مستلزم استفاده از تمامی ظرفیت های حاکمیتی، مردمی و بخش خصوصی است. این مساله به خصوص باتوجه به ماهیت فضای مجازی و ذات منتشر و شبکه ای و افقی آن اهمیت می یابد و متأسفانه ما نتوانستیم از این ظرفیت ها در کشور خصوصاً در مطالبی نظیر تولید محتوا، نظارت و پالایش به خوبی استفاده نمائیم. پس دولت باید ضمن شناسایی و رصد دقیق بازیگران، زمین بازی، قواعد بازی و نیز ذی نفعان از ظرفیت های تمامی ذی نفعان استفاده نماید.شکل گیری تمدن نوین اسلامی فراتر از مرزهای ملی با بهره بردن از فضای مجازیوی با اشاره به این که فضای مجازی ماهیتاً میل به فراروی از مرزهای ملی دارد، اشاره کرد: بااینکه به سبب عدم مدیریت مناسب این فضا و خصوصاً حضور پلت فرم های خارجی، عموماً وجه تهدیدآمیز و مخاطره آمیز این خاصیت برای ما ملموس شده است، اما این خاصیت فرصت بی نظیری را پیش روی ما قرار می دهد که فعالانه و فرصت محورانه انرژی حاصل از انقلاب اسلامی را که سال ها با سیاست های نرمالیزاسیون دولت ها سرکوب شده بود، فراتر از مرزهای ملی صادر نماییم. کلانتری اضافه کرد: دولت باید از این فرصت استفاده نماید و باتوجه به گشایش های منطقه ای که با مجاهدت های رزمندگانی نظیر حاج قاسم صورت گرفته و نیز تشنگی مجددی که در گام دوم انقلاب نسبت به آرمان های انقلاب در منطقه و حتی فراتر از آن ایجاد شده، با زمینه سازی برای تشکیل و فعالیت فراملی پلت فرم های ایرانی و منطقه ای با مشارکت کشورهای اسلامی و همسو، شکل دهی به قواعد و هنجارها و کنوانسیون های منطقه ای و بین المللی، تقویت دیپلماسی سایبری و امثالهم، به شکل گیری تمدن نوین اسلامی و تعریف بازارهای جدید منطقه ای کمک نماید.ضعف عمیق دیپلماسی سایبری برطرف شودرئیس پژوهشگاه فضای مجازی یکی دیگر از مسائل مهم فضای مجازی در کشور را ضعف عمیق دیپلماسی سایبری و دیپلماسی شرکتی عنوان نمود و اظهار داشت: این واقعیت باعث شده که درحالیکه پلت فرم های خارجی و عموماً آمریکایی با ده ها میلیون مخاطب و مشتری بی قاعده در کشور فعالیت می نمایند، یک دفتر و یک نماینده در داخل کشور و حتی خارج از کشور برای پاسخگویی نداشته باشند! این پلت فرم ها عموماً به دولت نیز پاسخگو نیستند و هیچ مالیاتی پرداخت نمی کنند و احترامی نیز برای هنجارها و ارزش های ملی و دینی ما قائل نیستند، بلکه بالعکس آنرا به سخره می گیرند!وی اضافه کرد: بدین سبب یکی از اقدامات مهم و مؤثر دولت آینده، تنظیم گری این پلت فرم ها و مسئولیت پذیر و شناسنامه دار و متعهد کردن آنها در کشور است. کلانتری اشاره کرد: یکی از مسائل مهمی که در بحث حکمرانی فضای مجازی باید حل شود، یافتن نقطه بهینه و تعادل میان مفاهیم آزادی و استقلال و مناسبات ملی و بین المللی است. چونکه تاکید مفرط و آنارشیستی بر آزادی، استقلال کشور را به خطر می اندازد و ما را گرفتار رهاشدگی می کند که امروزه در بعضی حوزه های فضای مجازی با آن درگیر هستیم. از طرف دیگر تاکید مفرط و سنتی بر استقلال، کشور را از مواهب زیادی که از خلال تعاملات متکثر این فضا عاید می شود محروم می کند. به همین نحو باید تعادل و ترکیب بهینه ای میان رویکردهای ملی و بین المللی در فضای مجازی برقرار کرد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب